TS.BS Tăng Hà Nam Anh, Giám đốc Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, cho biết hoại tử chỏm xương đùi (hoại t🌺ử vô trùng xương tại chỏm xương đùi) là một bệnh lý phổ biến ở Việt Nam, có xu hướng ngày càng trẻ hóa. Nhiều bệnh nhân tìm đến BVĐK Tâm Anh thay khớp háng với nguyên nhân hoại tử chỏm xương đùi đang ở độ tuổi lao động, 30-45 tuổi.

Chỏm xương đùi nằm t𒁏rong khớp háng, được một động mạch nhỏ nuôi dưỡng. Hoại tử chỏm xương đùi là tình trạng các tế bào xương, sụn ở chỏm xương đùi chết đi không do nhiễm trùng mà do tắc mạch máu nuôi. Lúc này, vùng chỏm xương thưa dần, hình thành nang xương; the꧃o thời gian sẽ làm xuất hiện tình trạng gãy xương dưới sụn, xẹp chỏm xương đùi, mất chức năng khớp háng, người bệnh đối mặt với nguy cơ tàn phế rất cao.

Theo TS.BS Nam Anh, một trong những nguyên nhân gây ra bệnh lý này v♏à tình trạng trẻ hóa là do uống nhiều rượu bia. Lạm dụng các loại thức uống có cồn trong thời gian dài làm tăng mỡ trong máu, dẫn đến tắc mạch máu nuôi chỏm xương đùi, gây hoại tử. Triệu chứng đặc trưng nhất của bệnh lý này là những cơn đau ở khớp háng. Ngoài ra, người bệnh còn cảm thấy đau ở khớp gối, thắt lưng; thay đổi dáng đi, đi chân thấp chân cao; khớp háng giảm khả năng vận động, không thể ngồi xổm, ngồi xếp bằ🌳ng, xoay trong, xoay ngoài...

Phương pháp phổ biến nhất để chẩn đoán hoại tử chỏm xương đùi là chụp X-quang. Nếu kết quả chụp cho thấy xương bị thưa, có nghĩa là bệnh đang còn nhẹ, ở giai đoạn đầu; xẹp chỏm xương từ nhẹ tới nặng, bệnh phát triển đến giai đoạn trung bình; mất một phần hay h🐭oàn toàn chỏm xương, có hiện tượng hẹp khe khớp, hoại tử nặng chỏm xương đùi. Thông thường, chỉ cần chụp X-quang là bác sĩ có thể đánh giá được ngay tình trạng hoại tử chỏm xương đùi, không nhất thiết chụp thêm MRI mà tốn thêm chi phí.

Hiện nay, dùng thuốc và ghép xương ở giai đoạn sớm hoặc thay khớp nhân tạo ở giai đoạn muộn là những phương pháp tiên tiến nhất trong điều trị hoại tử chỏm xương đùi. Tiến sĩ Nam Anh cho biết, nếu bệnh còn ở giai đoạn sớm, chỏm xương đùi chưa bị biến dạng thì người ꦏbệnh có thể được điều trị bằng cách dùng thuốc hoặc phẫu thuật. Người bệnh sẽ được chỉ định dùng thuốc điều trị loãng xương bisphosphonates. Trong vòng một năm, nếu bệnh không tiếp tục tiến triển, không gây sụp chỏm xương đùi, thông thường, điều đó đồng nghĩa với việc bệnh đã được kiểm soát tốt.

Đối với phương án điều trị bằng phẫu thuật, người bệnh sẽ được khoan và giải phóng áp lực khu vực chỏm xương đùi, sau đó loại bỏ phần xương sụn hoại tử, ghép xương mới vào. Phương pháp điều trị này có khả năng thành công lên đến 75%. Sau phẫu thuật, cấu trúc và chức năng 🍸chỏm xương đùi được phục hồi, bảo tồn trong 5 - 10 năm.

Trường hợp hoại tử chỏm xương đùi nặng, tổn thương làm thay đổi cấu trúc, hình dạng chỏm xương, người bệnh sẽ được chỉ định thay khớp háng nhân tạo. Mỗi một khớp háng nhân tạo có tuổi thọ lên đến hơn 20 năm. Tại Hệ thống BVĐK Tâm Anh, bác sĩ sẽ thực hiện phương pháp thay khớp háng SuperPath ít xâm lấn để tránh mất máu và tránh làm tổn thương các bó cơ, gân, bao khớp; hoặc thực hiện đường mổ trước có tên ... bikini, theo nếp gấp tự nhiên của khớp háng, sau đó thay khớp mới vào, đảm bảo yếu tố thẩm mỹ cho những bệnh nhân trẻ tuổi. Thông thường, nhữn♚g người bệnh thay khớp háng do hoại tử chỏm xương đùi tại BVĐK Tâm Anh có thể tập đi lại sau mổ một ngày và xuất hiện vài ngày sau đó. Đặc biệt sau mổ, người bệnh có thể cử động như bình thường, kể cả thự🃏c hiện các hành động như ngồi xổm, ngồi bắt chéo chân, chơi thể thao...

Bên cạnh thói quen uống nhiều rượu bia, hoại tử chỏm xương đùi còn có thể xảy ra do sử dụng cor💙ticoid trong thời gian dài, chấn thương, tuổi tác tăng cao... Tiến sĩ Nam Anh nhấn mạnh, dù hoại tử chỏm xương đùi có thể dẫn đến tàn phế, đây là một bệnh lý có thể điều trị được. Do đó, điều người bệnh cần lưu ý là phát hiện các dấu hiệu bệnh để kịp thời thăꦰm khám bác sĩ.

Phi Hồng