Thanh Hà, ở Hải Dương, kinh nguyệt thưa, chu kỳ chỉ kéo dài 2-3 ngày, lượng ít dần. Xét nghiệm tại Trung tâm Hỗ trợ s🌊inh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội (IVF Tâm Anh), chỉ số dự trữ buồng trứng (AMH) chỉ còn 0.6 ng/mL, siêu âm buồng trứng trái có 4 nang trứng, bên còn lại 2 nang trứng. Ở phụ nữ khỏe mạnh cùng độ tuổi, chỉ số AMH thường là 2.2-6.8 ng/mL, số lượng nang trứng ít nhất là 10. Bác s♔ĩ cho biết nếu trì hoãn điều trị, chị có nguy cơ phải xin trứng để thụ tinh ống nghiệm mới có con.

Tương tự, chị Ngọc Diệu, 30 tuổi, ở Hà Nội, rối loạn kinh nguyệt từ trước khi kết hôn nhưng không đi khám. Vợ chồng canh ngày rụng trứng, bồi bổ, uống thuốc đông tây y... vẫn không có thai. Tại IVFꩵ Tâm Anh, BS.CKI Phan Ngọc Quý chẩn đoán chị Diệu vô sinh do buồng trứng suy kiệt như phụ nữ bước vào thời kỳ tiền mãn kinh, chỉ số AMH còn 0.3 ng/mL, siêu âm không thấy nang trứng.

Theo bác sĩ Quý, bé gái mới sinh có khoảng🐲 một triệu nang noãn ở buồng trứng, đến tuổi dậy thì còn khoảng 300.000-400.0꧒00 nang. Trong độ tuổi sinh sản, 400-500 noãn được phóng thích mỗi khi rụng trứng. Khi không còn nang noãn ở hai buồng trứng, phụ nữ bước vào giai đoạn mãn kinh (thường ở tuổi 45-55), không còn cơ hội mang thai và sinh con bằng noãn của chính mình.

Với phụ nữ suy buồng trứng sớm (POI), các chức năng của buồng trứng ngừng hoạ♏t động trước tuổi 40. Tình trạng này xảy ra ở khoảng 3,7% phụ nữ trên toàn cầu, riêng Việt Nam hiện chưa có số liệu🤡 thống kê.

Tại IVF Tâm Anh, tỷ lệ bệnh nhân đến thăm khám và điều trị hỗ trợ sinh sản do suy b🐬uồng trứng sớm chiếm khoảng 50%. Bác sĩ Quý từng gặp trường hợp nữ giới chưa kịp dậy thì nhưng đã mắc bệnh.

Hiện chưa có phương pháp giúp quá trình lão hóa buồng trứng ngưng lại hay cải thiện tình trạng này. Khả năng thụ thai tự nhiên và mang thai của phụ nữ mắc bệnh chỉ còn khoảng 5%. "Thụ tinh ống nghiệm (IVF) hiện là phư🌟ơng pháp hỗ trợ sinh sản hiệu quả cho nữ giới suy buồng trứng sớm," bác sĩ Quý cho biết.

Chị Hà được bác sĩ kích thích nhẹ buồng trứng theo phác đồ cá thể hóa. Để gom tối đa số trứng, bác sĩ chọc hút trứng mỗi chu kỳ một lần trong 6 tháng. Sau 4 chu kỳ, chị 🐼Hà thu được 8 nang noãn, trữ đông bằng kỹ thuật thủy tinh hóa, chờ ngày thụ tinh ống nghiệm để sinh﷽ con.

Theo bác sĩ Quý, tại thời điểm trữ đông, "đồng hồ sinh học" của tế bào trứng ngưng lại. Khi có nhu cầu sử dụng, trứng sẽ được rã đông từ từ trong môi trường chuyên biệt để loại bỏ chất trữ đông, khôi phục các hoạt độn🥂g sinh học như ban đầu. Thời gian trữ đông không giới hạn, đây là xu hướng điều trị bảo tồn khả năng sinh sản tối ưu dành cho nữ giới suy buồng trứng sớm, dự trữ buồng trứng thấp, bệnh nhân ung thư sắp phải hóa, xạ trị.

Với công nghệ thủy tinh hóa, chất lượng trứng rã tương đương trứng tươi. Tỷ lệ noãn sống sau rã đông là 97%, gấp ba lần so với phương pháp cũ là đông lạnh🌱 chậm. Tỷ lệ IVF thành công từ trứng trữ tương đương trứng tươi.

Chị Diệu cũng được kích thích buồng trứng, thu được ba noãn đạt tiêu chuẩn, tạo được ba phôi ngày. Sau quá trình chuẩn bị niêm mạc, chị Diệu được chuyển một phôi vào buồng tử cung, đậu thai ngay. Tháng 11/2023, gia đình đón con gái đầu lòng bằng phương pháp s𝔍inh mổ.

Theo bác sĩ Quý, khoảng 90% trường hợp suy buồng trứng sớm không xác định được ngu🏅yên nhân. Một số nghiên cứu chỉ ra tình trạng này có thể liên quan đến sự biến dị của nhiễm sắc thể, di truyền; hay ảnh hưởng của việc can thiệp, phẫu thuật buồng trứng, vòi trứng, nạo phá thai gây rối loạn nội tiết, các bệnh tự miễn, giảm cân quá mức. Môi trường sống ô nhiễm, thường xuyên tiếp xúc với khói thuốc lá, hóa chất, thuốc trừ sâu; người bệnh ung thư phải điều trị hóa - xạ trị... cũng có thể gây suy buồng trứng.

Phụ nữ thường có biểu hiện vô kinh, rối loạn kinh nguyệt, lượng máu kinh ít hơn và thay đổi màu sắc. Tình trạng này thường làm giảm estrogen, do đó phụ nữ sẽ có những dấu hiệu tương tự thời kỳ mãn kinh như mất ngủ, ngực nhão và chảy xệ, tóc dễ gãy rụng, da nhăn nheo, suy giảm trí nhớ, âm đạo khô, dễ đau rát khi quan hệ, giảm nhu cầu và ham muốn tình dục... Ngoài ảnh hưởng khả năng sinh sản, suy buồng trứng sớm còn có thể khiến chị em đối mặt với nhiều vấn đề sức khỏe như loãng xương,🃏 mắc bệnh tuyến giáp, tim mạch...

Bác sĩ Quý khuyên phụ nữ đang có kế hoạch mang thai nên xây dựng chế độ dinh❀ dưỡng, sinh hoạt lành mạnh, tập thể dục để duy trì cân nặng hợp lý và giải tỏa căng thẳng.

Ngoài ra, chị em nên chủ động thăm khám sức khỏe sinh sản định kỳ nếu có dấu hiệu tương tự mãn kinh như rối loạn kinh nguyệt, mất ngủ, chóng ꧋mặt, buồn nôn, giảm ham muốn tình dục, suy giảm trí nhớ, khô âm đạo... hoặc ngay cả khi chưa có triệu chứng bất thường. Chẩn đoán, nhận biết sớm các bệnh lý giúp điều trị sớm, hiệu quả cao, tránh𒐪 nguy cơ biến chứng, tiết kiệm chi phí.

Trịnh Mai