Nguyên nhân do đâu và làm gì để khắc phục? (Mỹ Hạnh, 33 tuổi, Thái Nguyên)

Trả lời:

Khoảng 14 ngày sau khi chuyển phôi tươi hoặc phôi trữ đông thụ tinh ống ngh♋iệm (IVF), bác sĩ chỉ định xét nghiệm máu đo nồng độ hormone beta HCG để xác định phôi làm tổ. Nồng độ HCG dương tính nghĩa là phôi đã bám vào buồng tử cung. Trong thai kỳ bình thường, HCG không tăng mãi mà sẽ đạt đỉnh ở khoảng tuần thứ 8-10, sau đó giảm xuống và ổn định trong suốt thai kỳ.

Trường hợp sẩy thai, lưu thai, thai ngừng phát triển trong ba tháng đầu thường bắt nguồn từ hai phía là bản thân phôi thai và người mẹ. Trong đó, khoảng hơn 50% trường hợpꦇ do phôi bất thường về nhiễm sắc thể hoặc gene, khiến nội mạc tử cung không tạo ra các điều ki𓄧ện thuận lợi cho phôi phát triển, làm nồng độ HCG giảm dần hoặc phôi bất thường làm giảm tiết nồng độ hormone HCG. Điều này được các nhà khoa học gọi là "sự chọn lọc tự nhiên" của cơ thể người mẹ.

Về phía người mẹ, các nguyên nhân có thể gặp là thiếu hụt nội tiết progesterone hay mắc bệnh lý nội tiết toàn thân; bất thường tại tử cung về niêm mạc hoặc cấu trúc như viêm niêm mạc, dính buồng tử cung, polyp, vách ngăn, lạc nội mạc tử cung, u xơ tử cung. Hoặc người mẹ một số bệ𒁏nh tự miễn như hội chứng antiphospholipid; các yếu tố nhiễm trùng do virus, vi khuẩn cũng có thể gây ra tình trạng hỏng thai sớm... Những vấn đề bệnh lý này thường được chỉ định tầm soát trước mang ܫthai hoặc sau khi người bệnh có tiền sử sẩy thai sớm muốn tìm nguyên nhân.

Thiếu hụt nội tiết progesterone ảnh hưởng đến khả năng phát triển của꧂ phôi khi làm tổ tại nội mạc tử cung. Vì vậy, khi điều trị hỗ trợ sinh sản, bác sĩ thường đánh giá lại nội tiết của người bệnh để xây dựng phác đồ sử dụn♚g thuốc bổ sung progesterone phù hợp, giúp phôi làm tổ an toàn, tăng tỷ lệ IVF thành công.

Trường hợp của bạn thai ngừng phát triển sớm có thể do bất thường nhiễm sắc thể, nhiễm trùng và đa số không rõ nguyên nhân. Để loại trừ nguy cơ này ở những lần chuyển phôi tiếp theo, bạn có thể câ🌺n nhắc nuôi phôi ngày 5, sàng lọc di truyền tiền làm tổ để loại bỏꦇ phôi bất thường.

Ngoài chất lượng trứng, tinh trùng ảnh hưởng đến phôi, quy trình nuôi cấy, sàng lọc phôi cũng có vai trò quan trọng, quyết định tỷ lệ thành côꦬng của một chu kỳ hỗ trợ sinh sản.

Để phôi đạt chất lượng và có khả năng sống tốt đến giai đoạn phôi nang (phôi ngày 5), môi trường nuôi cấy phải đạt tiêu chuẩn. Nếu phôi được nuôi cấy trong hệ thống tủ truyền thống, các chuyên viên phôi phải mang phôi ra bên ngoài quan sát dưới kính hiển vi để đánh giá chất lượng. Tế bào trong phôi rất nhỏ, dễ bị tác động bởi ánh s꧒áng, nhiệt độ, độ ẩm, áp suất, độ pH bên ngoài, ảnh hưởng đến chất lượng.

Hiện nay, công nghệ nuôi cấy phôi bằng tủ time-lapse giúp quá trình theo dõi phôi diễn ra liên tục, khép kín. Mỗi tủ nuôi cấy được gắn camera quan sát, chụp hình liên tục sau mỗi 5 phút ở các🐎 mặt cắt khác nhau, giúp phát hiện bất thường phân chia ở phôi theo từng giai đoạn.

Chuyên viên phôi học quan sát toàn bộ dữ liệu nuôi cấy phôi từ giai đoạn hợp tử cho đến giai đoạn phôi phân chia qua hệ thống máy tính. Mọi thông số vi mô như nhiệt độ, độ pH, độ ẩm, ánh sáng, nồng độ và chất lượng không ⭕khí trong tủ cấy giống với môi trường tự nhiên nhất, giúp cải thiện chất lượng, nâng cao khả năng sống của phôi.

Phần mềm trí tuệ nhân tạo (AI) tích hợp trong hệ thống tủ nuôi cấy time-lapse hỗ trợ chuyên viên phôi học đánh giá phôi có chất lượng tốt về mặt hình thái và động học. Từ đó chuyên viên phôi ✱học chọn được phôi tốt nhất chuyển vào tử cung, nâng cao tỷ lệ chuyển phôi thành công, giúp bệnh nhân rút ngắn thời gian điều trị, tiết kiệm chi phí.

Ngoài ra, kỹ thuật sàng lọc phôi (xét nghiệm di truyền tiền làm tổ) ở gia🃏i đoạn phôi nang cũng là phương pháp giúp chọn được phôi chất lượng tố♛t, không có bất thường về nhiễm sắc thể trước khi chuyển vào buồng tử cung người mẹ. Nhờ đó tăng khả năng chuyển phôi thành công, giảm số lượng phôi trong một lần chuyển, giảm tỷ lệ đa thai và nguy cơ sẩy thai.

Thống kê tại Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội () cho thấy sàng lọc phôi ở nhóm bệnh nhân trên 35 tuổi có bệnh lý di truyền hoặc tiền căn sẩy thai nhiều lần cho tỷ lệ sẩy thai trong ba tháng đầu chỉ khoảng 1-3%. Trong khi đó, nhóm bệnh nhân trên 40 tuổi, không thực꧙ h♈iện sàng lọc phôi có tỷ lệ sẩy thai lên tới 20%.

Bác sĩ Nguyễn Minh Thúy
Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội