Theo THS.BS.CKI Trần Thị Thanh Tú, Khoa Lão khoa Cơ xương khớp - Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, viêm khớp dạng thấp hay còn gọi là viêm đa khớp dạng thấp, là mộ𒁃t bệnh lý mạn tính do rối loạn tự miễn trong cơ thể gây nên, xảy ra khi hệ thống miễn dịch tấn công nhầm vào chính các mô trong cơ thể.
Viêm khớp dạng thấp ảnh hưởng đến niêm mạc khớp của người bệnh, gây sưng đau cuối cùng có thể dẫn𒊎 đến xói mòn xương, và biến dạng khớp... ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hàng ngày như viết, mở chai lọ, mặc quần áo và mang vác đồ vật. Viêm khớp mắt cá, khớp gối hoặc khớp bàn chân có thể gây khó khăn cho bênh nhân khi đi đứng và cúi người.
Độ tuổi nꦰào cũng có thể mắc bệnh, nhưng nguy cơ cao nhất rơi vào 30-50 tuổi🎀.
Nguyên nhân
Viêm khớp dạng thấp xảy ra khi hệ thống miễn dịch bị tấn công synovium - lớp màng của màng bao ꦦquanh khớp dẫn đến viêm kết quả làm dày synovium,🔯 cuối cùng có thể phá hủy sụn và xương trong khớp.
Ngoài ra các gân và dây chằng giữ các khớp với nhau cũng💜 bị giãn và suy yếu khiến cho khớp bị biến dạng và mất tính liên kết.
Hiện nay, khoa học vẫn chưa biết được nguyên nhân viêm khớp dạng thấp là gì ꦰdẫn đến tình trạng rối loạn miễn dịch này. Tuy nhiên, yếu tố di truyền có thể có liên quan vì một số gen mặc dù không trực tiếp gây ra bệnh nhưng có thể khiến bạn nhạy cảm hơn với các yếu tố môi trường, chẳng hạn như nhiễm mộ🤡t số vi khuẩn hoặc virus nhất định và từ đó có thể làm khởi phát bệnh.
Triệu chứng
Triệu chứng phổ biến của viêm khớp dạng thấp phần lớn l🌱à đau khớp và xơ cứng khớp, nặng nhất vào buổi sáng sau khi thức dậy hoặc sau khi ngồi bất động trong khoảng thời gian dài. Tình trạng xơ cứng khớp thường đỡ hơn sau khi cử động൲ nhiều lần. Triệu chứng này thường xuất hiện đột ngột và nhanh hết.
Những triệu chứng khác bao gồm: bỏng hoặc ngứa mắt, mệt mỏi, nổi nhọt ở chân, chán ăn, ngứa ran và tê, nhịp thở ngắn, nốt sần da, yếu và𒉰 sốt cao. Khớp có thể bị đỏ, sưng tấy, nóng, mềm và biến dạng khớp.
Viêm khớp dạng thấp bao gồm 4 giai đoạn sau:
- Giai đoạn I: viêm màng trên khớp dẫn đến sưng khớp và đau khớp. Các t𓃲ế bào miễn dịch di chuyển đến vù✱ng viêm dẫn đến số lượng tế bào tăng cao trong dịch khớp.
- Giaꦏi đoạn II: ở mức độ vừa phải, trong giai đoạn II này có sự gia tăng và làn truyền của viêm trong mô. Mô xương bắt đầu phát triển ảnh hưởng đến không gian khoang khớp và trên sụn, dần dần phá hủy sụn khớp và khớp bắt đầu thu hẹp do mất sụn.Trong giai đoạn này, thường không có dị dạng khớ෴p,
- Giai đoạn III: Đây là giai đoạn nặng.🍎 Sự mất đi ෴sụn khớp trong các khớp bị tổn thương làm lộ xương dưới sụn. Bệnh nhân thường đau khớp, sưng tấy, hạn chế chuyển động, cứng khớp vào buổi sáng, suy nhược cơ thể, teo cơ, hình thành các nốt sẩn dị dạng.
- Giai đoạn IV: Giai đoạn IV được gọi là giai đoạn cuối của bệnh viêm khớp dạng thấp. Ở giai đ💟oạn này, quá trình viêm giảm điღ và hình thành các mô xơ và xương chùng (xương kết hợp) dẫn đến việc ngừng chức năng khớp.
Những người dễ bị viêm khớp dạng thấp
- Phụ♌ nữ có nhiều khả năng mắc bệnh viêm khớp dạng thấp hơn nam giới.
- Viêm khớp dạng thấp có thể xảy r𒁃a ở mọi lứa tuổi, nhưng nó thường bắt đầu ở tuổi trung niên.
- Nếu trong gia đình có người bị viêm khớp dạng🌼 thấp thì có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
- Người hút thuốc lá có nguy cơ phát triển viêm khớp dạng thấp cao hơn so với người kh🧜ông൲ hút thuốc lá.
- Một số phơi nhiễm như amiăng hoặc silica cũng có thể✱ làm tăng nguy cơ phát ⭕triển viêm khớp dạng thấp. Các nhân viên cấp cứu tiếp xúc với bụi từ sự sụp đổ của Trung tâm Thương mại Thế giới có nguy cơ mắc các bệnh tự miễn như viêm khớp dạng thấp.
- Người béo phì. Những người - đặc biệt là phụ nữ từ 55 tuổi trở xuống - nh🐻ững người thừa c🌊ân hoặc béo phì dường như có nguy cơ mắc bệnh viêm khớp dạng thấp cao hơn
Điều trị và phòng ngừa
Bệnh diễn biến phức tạp gây hậu quả nặng nề do đó cần được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Bệnh không thể chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên điều trị tích cực ngay từ đầu bằng các biện pháp điều trị hữu hiệu để làm ngừng hay là🐽m chậm tiến triển của bệnh, hạn chế tàn phế và nâng cao chất lượng sống cho người bệnh. Trong khi đóও các loại thuốc mới đã cải thiện đáng kể các lựa chọn điều trị đem lại hiệu quả cao cho người bệnh.
Ngoài sử dụng thuốc, bệnh cũng có một số phương pháp điều trị ba🦹o gồm cả điều trị nội khoa và phẫu thuật. Để điều trị viêm khớp dạng thấp hiệu quả người bệnh cần đi khám, được thực hiện các phương pháp cận lâm sàng xác định bệnh và mức độ để có những tư vấn điều trị, phác đồ điều trị hiệu quả.
Chưa có biện pháp nào có thể phòng viêm khớp dạng thấp, nếu gia đình có người bị viêm khớp dạng thấp cần kiểm t🧜ra sức khỏe định kì để phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
Viêm khớp dạng thấp có thể khó chẩn đoán ở giai đoạn đầu vì các♔ dấu hiệu và triệu chứng ban đầu giống với các bệnh khác. Không có xét nghiệm máu hoặc phát hiện vật lý để xác nhận 🌳chẩn đoán. Triệu chứng lâm sàng nghèo nàn có thể thấy sưng khớp, biến dạng khớp ở giai đoạn muộn.
Anh Ngọc