Yếu tố tăng nguy cơ mắc ung thư hắc tố
Ung thư hắc tố là loại ung thư da nguy hiểm nhất, phát triển nhanh và có thể di căn nên cần xác định yếu tố tăng nguy cơ để phát hiện sớm.
Ung thư da có 4 loại: biểu mô tế bào đáy, biểu mô gai sừng hoá, hắc tố và các ung thư xuất phát từ tuyến dưới da như ung thư biểu mô tuyến mồ hôi hay tuyến bã. Trong đó, ung thư hắc tố là ung thư da ác tính nhất, phát♚ triển từ các tế bào sản xuất melanin (melanocytesꦑ), thường khởi phát từ nốt ruồi, tàn nhang hoặc một đám sắc tố bẩm sinh.
Người mang yếu tố tăng nguy cơ mắc ung thư hắc tố không đồng nghĩa với việc chắc chắn mắc bệnh. Thực tế nhiều trường hợp có nguy cơ mắc bệnh cao nhưng không bao giờ bị ung thư hắc tố và ngược lại. Hiệp hội Ung thư Mỹ khuyến cáo một số yếu tố dưới đây làm tăng nguy cơ mắ♈c ung thư hắc tố.
Thường xuyên tiếp xúc với tia cực tím (UV)
Tia 🧜cực tím ꧃có nguồn chính là ánh nắng mặt trời. Ngoài ra, giường nhuộm da và đèn mặt trời cũng có thể sản sinh tia này.
Mặc dù các tia UV chỉ chiếm một phần nhỏ trong ánh nắng mặt trời nhưng chúng là nguyên nhân chính gây ra ả𒉰nh hưởng tiêu cực lên da và là yếu tố hàng đầu làm tăng nguy cơ mắc hắc tố. Tia UV tấn công DNA trong tế bào da và tất cả các bệnh ung thư da đều bắt đầu khi DNA kiểm soát sự phát triển của tế 👍bào ꩲda bị tổn thương.
Cơ thể có nhiều nốt ruồi
Nốt ruồi bình thường có màu hoặc đen đều màu, là khối u lành tính, thường nhỏ hơn 6 mm. Khi một nốt ruồi ✱đã phát triển, nó thường sẽ giữ nguyên kích thước, hình dạng và màu sắc trong nhiều năm.
Hầu hết các nốt ruồi đều vô hඣại nhưng sự thay đổi về kích thước, hình dạng, màu sắc hoặc kết cấu của chúng có thể là gợi ý về một khối u ác𝕴 tính đang phát triển.
Nốt ruồi không điển hình (bớt loạn sản) có hình dạng giống nốt ruồi thông thường nhưng chúng có một số đặc điểm của khối u ác tính: Kích thước lớ🔜n và màu sắc không ổn định. Bớt loạn sản cũng có thể xu✱ất hiện ở những khu vực da ít tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
Bớt lಞoạn sản có mang tính di truyền nhưng tỷ lệ chúng💙 phát triển thành khối u ác tính rất thấp.
Tuy nhiên, bởi tính di truyền, nếu ít nhất có một người trong gia đình có nốt ruồi không điển hình chuyển thành u ác tính, các thành viên sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao. Đây được gọi là hộꦛi chứng đa nốt ruồi không điển hình và hắ♋c tố (FAMMM).
Những người có hội chứng này cần được kiểm tra kỹ lưỡng bởi các bác sĩ chuyên khoa da liễu. Chụp ảnh toàn thân định kỳ là cách bệnh nhân và các chuyên gia theo dõi cơ thể tốt nhất. Ngoài ra, người bệnh cần tự kiểm tra da tại nhà hàng tháng.
Tỷ lệ phát triển thành ung thư hắc tố của các vết chàm bẩm sinh là 0-5%, tùy thuộc vào kích thước. Những người có vết chàm bẩm sinh lớn sẽ có ng🐼uy cơ mắc𒅌 bệnh cao hơn.
Vết 🧸chàm bẩm sinh có thể được loại bỏ bằng phương pháp phẫu thuật, ngăn chặn chúng phát triển thành ung thư.
Tiền sử gia đình có người mắc ung thư hắc tố
Khoảng 10% số người mắc hắc tố có tiền sử gia đình mắc bệnh. Những người này có nguy cơ mắc bệnh cao bởi có chung lối sống - thường xuyên🃏 tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, da trắng, đột biến gen trong gia đình...
Các chuyên gia không khuyên các thành viên trong gia đình có tiền sử mắc bệnh xét nghiệm di truyền để tìm kiếm yếu tố tăng nguy cơ nhưng khu🦹yến cáo rằng họ cần soi da thường xuyên với bác sĩ da liễu, tự kiểm tra da hàng tháng, chống nắng kỹ lưỡng, tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
Nhật Lệ (Theo Hiệp hội Ung thư Mỹ)
Báo điện tử VnExpress và Công ty Cổ phần Dược phẩm GoldHealth Việt Nam phối hợp mở chuyên mục “Ung thư” từ ngày 1/9/2019. Đây là nơi cung cấp cho độc giả kiến thức về ung thư từ cách nhận biết bệnh, phòng tránh, đến chăm sóc dinh dưỡng, cách tập luyện… Bệnh nhân cũng có thể chia sẻ lại câu chuyện của mình: khó khăn gặp phải trong quá trình điều trị, sự động viên và hỗ trợ đến từ người thân trong gia đình hay một chế độ dinh dưỡng hợp lý, thời gian biểu vận động hàng ngày... tại đây. Chuyên mục có sự đồng hành của đội ngũ chuyên gia, bác sĩ đầu ngành về các loại ung thư. Để tìm hiểu thêm thông tin, đọc giả hãy truy cập website và ; nếu cần hỗ trợ, tư vấn thêm về vấn đề ung thư, bạn đọc có thể gọi vào số tổng đài miễn cước 18006808 (trong giờ hành chính) hoặc 0962686808 (hotline - ngoài giờ hành chính), email: [email protected].
ĐĂNG KÝ TƯ VẤN UNG THƯ
Gửi câu hỏi tư vấn
Nguyên Giám đốc BV Ung bướu TP. Hồ Chí Minh.
Chủ tịch Hội Ung thư Việt Nam.
Chuyên gia cố vấn mục hỏi đáp
* Vui lòng điền chính xác số điện thoại và email để nhận được câu trả lời và tư vấn chuyên sâu từ🅰 chuyên gia
Sống như những đóa hoa, vươn về phía mặt trời
(*) Đây là cuộc thi🍸 viết về nghị lực bệnh nhâ✱n ung thư, độc giả có thể truy cập để gửi bài dự thi