Hầu hết các tuýp tiểu đườn♊g không có những triệu chứng rõ ràng, tuy nhiên bệnh có thể gây những biến chứng cấp tính rất nguy hiển như hôn mê do hạ đường huyết, hôn mê do nhiễm toan ceton, hôn mê do tăng áp lực thẩm thấu... và nhiều biến chứng mạn tính ở mạch máu máu, thần kinh, suy thận, tim, loét bàn chân không hồi phục.
Tiến sĩ, bác sĩ Phạm Thị Thu Hương, Nguyên Trưởng khoa Dinh dưỡng lâm sàng và Tiết chế Viện Dinh dưỡng Quốc gia,ꩲ Bác sĩ Trưởng Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome cho biết, với chế độ dinh dưỡng không cân đối, lối sống thiếu khoa học do nhịp sống nhanh của xã hội hiện đại cùng vớ💖i các tác động tiêu cực từ môi trường khiến số người mắc bệnh tiểu đường đang gia tăng nhanh và ngày càng trẻ hóa. Rất nhiều người trong độ tuổi 25-30 mắc bệnh mà không hay biết.
Tiến sĩ, bác sĩ Thu Hương chia sẻ thêm, trong điều trị bệnh tiểu đường, để đạt được hiệu quả đi🦩ều trị, cần phối hợp "kiềng 3 chân" gồm dinh dưỡng, vận động và dùng thuốc. Chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân cần đảm bảo các nguyên tắc gồm cân đối các thành phần chất đạm, bột đường, chất béo với khối lượng hợp lý; cần bổ sung đủ lượng rau xanh và trái cây.
Chất đạm (Protein)
Lượng protein nên đạt 0,8 gram trên một kg mỗi ngày vớꦦi người lớn. Nếu khẩu phần có quá nhiều đạm sẽ không tốt, nhất là đối với bệnh nhân có bệnh lý thận sớm. Trong , tỷ lệ năng lượng do protein nên đạt 15 - 20% năng lượng khẩu phần.
Chất bột đường (Glucid)
Người bệnh tiểu đường, đường huyết có chiều hướng tăng vọt sau khi ăn, nhưng lại không chuyển hoá được để cung cấp năng lượng cho cơ thể, vì thế chế độ ăn phải hạn chế glucid (chất bột đường). Bệnh nhân nên sử dụng các loại gluxit phức hợp dưới dạng các hạt và khoai củ, hạn chế các loại đường đơn và các loạ🐽i thức ăn có hàm lượng đường cao (bánh, kẹo, nước ngọt...). Tỷ lệ năng lượng do glucid cung cấp nên đạt 50-60% tổng số năng lượng khẩu phần.
Chất xơ
Chất xơ có vai trò làm chậm sự hấp thu của glucose từ ruột non vào máu, làm giảm cholesterol máu và💦 chống táo bón. Nhu cầu tăng chất xơ ở bệnh nhân là cần thiết thường khoảng 20 - 35 gram một ngày. Những thực phẩm có nhiều chất xơ bao gồm ngũ ဣcốc nguyên hạt, khoai lang, gạo lứt, rau đay, mồng tơi, thanh long, hạt é... Tuy nhiên, cần chú ý hạn chế những hoa quả ngọt như nho, xoài, nhãn, sầu riêng...
Chất béo (Lipid)
Người bị mắc tiểu đường nên ăn chất béo vừa phải và giảm chất béo động vật vì có nhiều axit béo bão hòa. Các chất 𒆙béo, nhất là các chất axit béo bão hòa dễ gây xơ vữa động mạch, nhưng mặt khác chất béo lại cung cấp năng lượng (bù lại phần năng lượng dꦺo glucid cung cấp).
Bệnh nhân nên ăn các axit béo chưa bão hòa có nhiều trong các loại dầu thực vật như dầu mè (vừng), dầu đậu nành, dầu hướng dương... Tỷ lệ năng lượng do chất béo nên là 25% tổng số năng lượng khẩu ph🅺ần và không nên vượt q𓆏uá 30%. Kiểm soát chất béo trong khẩu phần còn giúp cho ngăn ngừa xơ vữa động mạch.
Sữa và sản phẩm từ sữa
Người bện꧅h nên chọn sữa chuyên biệt cho người bị tiểu đường (không đường, tách béo hoặc không béo), nhưng nếu dùng sữa thay thế cho cả bữa chính và phụ cần phải chọn sữa▨ cao năng lượng, thành phần dinh dưỡng cân đối, có chỉ số đường huyết thấp. Cần tránh sữa nguyên kem, chocolate trắng, các loại bánh làm từ sữa...
Ngoài những thực phẩm nêu trên, người mắc bệnh cũng cần hạn chế uống bia, rượu,🦹 hút thuốc lá để sức khỏe không bị ảnh hưởng. Hạn chế muối và các thực phẩm chứa nhiều muối (thịt xông khó෴i, mắm, dưa cà muối chua...) giúp hạn chế biến chứng suy thận.
Theo Tiến sĩ, bác sĩ Phạm Thị Thu Hương, các sai lầm trong chế độ dinh dưỡng như ăn uống quá đà hay kiêng khem thái quá đều khiến cho bệnh thêm nꦆghiêm trọng. Trong điều trị bệnh tiểu đường, nhất là tiểu đường tuýp 2, chế độ ăn là yếu tố quan trọng hàng đầu nhằm cung cấp dinh dưỡng cân đối để kiểm soát đường huyết, hạn chế được các , duy trì được cân nặng ở mức hợp lý...
Tiến sĩ, bác sĩ Phạm Thị Thu Hương lưu ý người bệnh phải kiểm soát đường huyết song song với kiểm soát mỡ máu, tì♓nh trạng tăng huyết áp, tim mạch; nhất là nên thường xuyên luyện tập thể dục thể thao, có chế độ ăn uống khoa học cũng như kiểm tra đường máu định kỳ, từ đó🙈 có thể kiểm soát đường huyết tốt và phòng ngừa biến chứng có thể xảy ra.
Hồng Lê