Tiền mãn kinh thường bắt đầu ở phụ nữ 40 tuổi, kéo dài khoảng 8-10 năm trước khi giai đoạn m✨ãn kinh chính thức diễn ra. Nồng độ nội tiết tố nữ dao động trong thời gian này gây ra thay đổi về tâm lý ở phụ nữ.
Dược sĩ Đỗ Xuân Hòa, 🐼Trung tâm Thông tin Y khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết estrogen giúp ức chế cortisol, kích thích sự dẫn truyền thần kinh serotonin và norepinephrine mang lại sự thoải mái cho cơ thể. Estrogen cũng làm tăng lượng dopamine (hormone chịu trách nhiệm điều chỉnh tinh thần, niềm vui). Do đó, estrogen sụt giảm thời kỳ tiền mãn kinh khiến nồng độ cortisol tăng cao và dopamine giảm nhanh. Đây là nguyên nhân khiến phái đẹp dễ cảm thấy mệt mỏi, buồn bã và lo âu.
Trong khi đó, progesterone làm dịu và ức chế hoạt động của glutamate (chất dẫn truyền thần kinh kích thích hoạt động của não). Progesterone suy giảm thời kỳ tiền mãn kinh làm tăng glutamate, gây ra tâm trạng lo lắng ở phụ nữ. Progesterone suy giảm còn làm tăng nồng độ monoam⛦ine oxidase (enzyme phá vỡ chất dẫn truyề꧙n thần kinh liên quan đến tâm trạng) khiến nữ giới mệt mỏi và thiếu sức sống.
Nhan sắc và sinh lý nữ ở giai đoạn tiền mãn kinh cũng có sự thay đổi. Lúc này da dễ khô sạm, nếp nhăn xuất hiện, chảy xệ, vóc dáng mất cân đối. Chị em cũng có thể rối loạn kinh nguyệt, bốc hỏa, khô âm đạo, giảm ham muốn. Phụ nữ trung niên còn phải lo toan, gánh nặng trách nhiệm gia đình và công việc. Theo dược sĩ Hòa, những yếu tố này cộng hưởng đè nặng lên tâm lý phụ nữ, khiến 🃏tâm trạng bất ổn, hay cáu gắtღ. Trường hợp nghiêm trọng có thể trầm cảm.
Theo dược sĩ Hòa, để cải thiện tâm lý thời kỳ tiền mãn kinh, phụ nữ cần 🍷xây dựng lối sống lành mạnh, làm việc, nghỉ ngơi hợp lý. P𒆙hái đẹp nên ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm, đi bộ, yoga, bơi lội, cầu lông. Chế độ dinh dưỡng cân bằng; nên bổ sung nhiều rau xanh, trái cây tươi; hạn chế đường, muối, chất béo, rượu bia, chất kích thích.
Giữ tinh th𒁃ần thoải mái, hướng đến những điều tích cực bằng cách tham gia các hội nhóm, trò chuyện nhiều hơn với người thân, bạn bè. Các hoạt động này có thể câ𒅌n bằng tâm lý, giải tỏa căng thẳng.
Giữ cho hệ trục não bộ - tuyến yên - buồng trứng khỏe mạnh giúp phụ nữ ổn định tâm trạng. Theo dược sĩ Hòa, một số tinh chất thiên nhiên như Lepidium meyenii và P. leucotomos có khả năng tăng cường hoạt độngཧ của hệ trục này, hỗ trợ cơ thể phụ nữ tự sản xuất bộ ba nội tiết tố estrogen, progesterone và testosterone theo nhu cầu. Từ đó có thể khắc phục trục trặc trong thời kỳ tiền mãn kinh, và duy trì sắc đẹp.
Dược sĩ Hòa cho biết liệu pháp hormone hoặc thuốc chống trầm cảm có thể được áp dụng trong một số trường hợp. Tuy nhiê✤n, biện pháp này tiềm ẩn rủi ro như tăng cân, tăng nguy cơ ung thư vú, tăng huyết áp, có thể dẫn đến các bệnh về huyết khối. Phụ nữ nên đến cơ sở y tế có chuyên khoa sản phụ khoa để bác sĩ khám trực tiếp.
Xuân Diễm
Độc giả đặt câu hỏi về sản phụ khoa tại đây để bác sĩ giải đáp |