Suy dinh dưỡng nhẹ cân và thấp còi là tình trạng cơ thể bị thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần t🤪hiết cho sự tăng trưởng và phát triển. Điều này dẫn đến mất cân bằng các dưỡng chất hoặc khả năng 🀅sử dụng chất dinh dưỡng của cơ thể bị suy giảm.
Theo TS.BS Phạm Thị Thu Hương (nguyên Trưởng khoa Dinh dưỡng lâm sàng và Tiết chế, Viện Dinh dưỡng Quốc gia; bác sĩ Trưởng, Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome), tình trạng này thường xảy ra phổ biến ở trẻ nhỏ 🧔dưới 5 tuổi, nhất là trẻ em dưới 3 tuổi.
Tình trạng suy dinh dưỡng nhẹ cân, thấp còi của trẻ được chia thành hai nhóm cấp độ. Ở cấp độ nặng, trẻ sẽ có biểu 𝓡hiện ngừng tăng trưởng, kém hoặc mất khả năng vận động thể lực, cơ thể teo đét. Đồng thời, các dấu hiệu phù dinh dưỡng, biến đổi ở da và tóc cũng xuất hiện rõ ràng.
Ở cấp độ thông thường, trẻ sẽ có dấu hiệu cân nặng đứng yên, thậm chí giảm trong một thời gian dài. Trẻ quấy khóc, mệt mỏi, chán ăn, ít vận động; chậm mọc răng, chậm biết đi,𓆉 chậm tăng chiều cao trong vòng 2-3 tháng liên tục và hay mắc các bệnh vặt về đường hô hấp, tiêu hóa...
Trẻ nhẹ cân, thấp còi cần được phát hiện sớm và điều trị kịp thời để giúp trẻ phát triển bình thường. Ảnh: Shutterstock.
Ngoài các dấu hiệu nhận biết trên, theo tiến sĩ Thu Hương, p🌱hụ huynh có thể bước đầu đánh giá tình trạng dinh dưỡng của trẻ bằng cách dựa vào các chỉ số nhân trắc chuẩn đã được Bộ Y tế áp dụng.
Cách này có thể tự thực hiện cho trẻ tại nhà. Theo đó, cách tính suy dinh dưỡng nhẹ cân và thấp còi ở trẻ em dựa vào Z-Score (đơn vị đo độ lệch chuẩn) của 4 chỉ số🥀: cân nặng theo tuổi, chiều cao theo tuổi (hoặc chiều dài nằm theo tuổi nếu trẻ dưới 2 tuổi), cân nặng theo chiều cao và BMI theo tuổi.
Để tính công thức tính trẻ suy dinh dưỡng, trước tiên, phụ huynh cần x🥂ác định 4 chỉ số nói trên của trẻ theo bảng đánh giá về cân nặng theo chiều cao, cân nặng theo tuổi, chiều cao theo tuổi và BMI theo chuẩn của WHO. Sau đó, ba mẹ đối chiếu các chỉ ꧙số đo được với chỉ số Z-Score sẽ biết được trẻ suy dinh dưỡng hay không.
Trẻ ăn uống ngon miệng, đầy đủ chất dinh dưỡng là giải pháp khắc phục tình trạng suy dinh dưỡng. Ảnh: Shutterstock.
Sau khi xác định tình trạng dinh dưỡng của trẻ bước đầu, nếu nghi ngờ trẻ đang hoặc có nguy cơ suy dinh dưỡng nhẹ cân hoặc thấp còi, phụ huynh cầ👍n đưa trẻ đi khám để được đánh giá chuyên sâu, chính xác các chỉ số cơ thể quan trọ♏ng.
"Trẻ cần có phác đồ điều trị khoa học và ba mẹ cần đủ kiên trì để cùng con theo 💃đuổi mục tiêu, càng chủ quan lơ là thì nguy cơ trẻ bị suy dinh dưỡng nặng càng dễ xảy ra", bác sĩ Thu Hương khuyến cáo.
Xem cách đánh giá tình trạng dinh dưỡng trẻ theo độ tuổi tại đây.
Ngọc Lan